Lateraal denken is proberen een probleem op te lossen door het gebruik van niet-traditionele methodes. Op een logische, stapsgewijze manier een probleem oplossen wordt wel verticaal denken genoemd.
Voorbeeld: Stel u heeft een groot huis, met daarom heen een grote tuin met een hek. Nu besluit u een bewakingshond te kopen om uw huis te bewaken. Thuis aangekomen bemerkt u dat dat de hond niet kan blaffen.
Hoe lost u dit probleem op? Als u op de traditionele manier denkt, zult u waarschijnlijk de hond terugbrengen en ruilen voor een die wel kan blaffen. Als u lateraal denkt, komt u zeker op een ander idee. Voorbeeld: u maakt kaartjes met als opdruk: “Let op, stille hond, zeer gevaarlijk” en plakt deze op het hekwerk.
Kenmerken van lateraal versus traditioneel denken:
Lateraal denken
|
Traditioneel denken
|
Probeert nieuwe manieren te vinden om tegen dingen aan te kijken
|
Gaat uit van de bekende denkpatronen
|
Vermijdt te denken in termen van “goed”of “fout”. Kijkt in termen van: wat is verschillend.
|
Zoekt naar het “juiste”
|
Analyseert ideeën om te bepalen hoe deze gebruikt kunnen worden om nieuwe ideeën te genereren
|
Analyseert ideeën door te kijken waarom ze niet werken
|
Moedigt onlogisch denken door vrije associatie aan
|
moedigt een logische, stapsgewijze aanpak aan
|
Verwelkomt nieuwe, niet- relevante informatie
|
relevante informatie is het enige dat telt
|
Boekt vooruitgang door het vermijden van het vanzelfsprekende
|
beschouwt het vanzelfsprekende
|
Belangrijkste denker op het gebied van lateraal denken is Edward de Bono. Methoden van lateraal denken die ondermeer door hem zijn bedacht zijn:
- Omgekeerd denken. Voorbeeld: de vraag: “hoe kunnen we het aantal verkeersovertredingen terugdringen?”. Brainstorm met het idee:”hoe kunnen we zo veel mogelijk verkeersovertredingen krijgen?”. Gebruik vervolgens deze ideeën om het aantal overtredingen terug te dringen.
- Techniek van de kruis-bestuiving. Vraag experts van andere vakgebieden hoe zij het probleem aan zouden pakken.
- Analogieën. Voorbeeld. “Als de organisatie een raceauto zou zijn, die wedstrijden moet winnen, wat betekent die voor de race-auto, voor de planning van de wedstrijden, voor de voorbereiding etc.” Vertaal vervolgens deze ideeën terug naar de organisatie en hoe deze de organisatie (meer) winstgevend kunnen maken.
- Willekeurige woorden simulatie. Prik een woord uit het woordenboek. Leg vervolgens een link tussen het woord en het probleem.